ALARM – Alle Alarmen Relevant Maken

Slimme data tegen alarmmoeheid

Nederlandse ziekenhuizen staan onder grote druk. Personeelstekorten, volle afdelingen en oplopende wachtlijsten maken dat iedere minuut telt. In die context blijkt één onzichtbare vijand bijzonder schadelijk: alarmmoeheid. Verpleegkundigen worden dagelijks geconfronteerd met duizenden piepjes en meldingen, waarvan een groot deel niet-urgent blijkt. De gevolgen? Verlies van focus, werkdruk die oploopt en het risico dat écht belangrijke signalen te laat worden opgepakt.

Geïntegreerde datagedreven aanpak

Binnen Amphia leidde dit probleem tot de ontwikkeling van ALARM. Het bestaande systeem stuurde sinds 2019 vrijwel alle meldingen door, met soms wel 3.000 alarmen per dag per afdeling. Voor een toenemende groep verpleegkundigen is dat niet alleen onwerkbaar, maar ook onveilig. Vanuit deze urgentie ontstond een datagedreven verbetercyclus, geïnitieerd door een medisch ingenieur en gedragen door een multidisciplinair team.

ALARM verzamelt dagelijks data over aantallen, typen en duur van alarmen binnen de volledige VOS-MOS-MAS-keten. Op basis hiervan voorspelt het systeem hoe veel alarmen gereduceerd kunnen worden, bijvoorbeeld als een saturatie-alarm 10 seconden wordt vertraagd. Interventies worden pas doorgevoerd nadat verpleegkundigen en artsen gezamenlijk beoordelen dat dit veilig is. De effecten worden continu gemonitord en waar nodig bijgestuurd. De aanpak is ziekenhuisbreed inzetbaar en richt zich in eerste instantie op high care-afdelingen, waar de druk, en dus het aantal alarmen, het hoogst is.

Wat maakt ALARM uniek?

• Dagelijkse datamonitoring en continue verbetercyclus: Het systeem verzamelt dagelijks data over aantallen, typen en duur van alarmen en stuurt op continue verbetering.
• Objectieve besluitvorming: Interventies worden niet langer op gevoel bepaald, maar op basis van data en gezamenlijke beoordeling door verpleegkundigen en artsen.
• Focus op actiegerichte alarmen: ALARM filtert trendinformatie weg en stuurt alleen alarmsignalen door waarop verpleegkundigen direct moeten handelen.
• Ziekenhuisbrede toepassing: ALARM is niet beperkt tot losse afdelingen, maar kan ziekenhuisbreed worden ingezet.

Succesfactoren en voordelen

De resultaten zijn veelbelovend. Op neonatologie leidde de proof-of-concept tot 40% reductie in irrelevante alarmen. Dit betekent honderden minder loopjes per dag en minder mentale belasting: verpleegkundigen geven aan dat ze “niet meer met gerinkel in hun hoofd” naar huis gaan. Voor de organisatie betekent dit een betere inzet van capaciteit; berekeningen tonen dat de innovatie kan leiden tot een verlichting tot wel 4 FTE per afdeling, als wordt uitgegaan van een tijdsbesparing per verminderd alarm. Dit is echter geen doel van dit project en hier wordt niet op gestuurd. De samenwerking tussen disciplines verbetert doordat iedereen naar dezelfde objectieve data kijkt.

Het succes van ALARM is te danken aan intensieve betrokkenheid van verpleegkundigen, voortdurende aandacht voor patiëntveiligheid en technische eenvoud in opschaling via bestaande databases en dashboards. De volgende stap is ziekenhuisbrede implementatie binnen Amphia, waarmee reeds is gestart op de IC en cardiologie/telemetrie, gevolgd door opschaling naar andere STZ-ziekenhuizen. Cruciaal daarbij zijn de juiste IT-infrastructuur, financiering voor doorontwikkeling en een cultuur die samenwerking tussen zorg en techniek stimuleert.

Met onderstaande knop kom je op de ALARM – Alle Alarmen Relevant Maken werkgroep in de besloten MijnSTZ omgeving, alleen toegankelijk voor leden van STZ.

Ben je wel werkzaam bij een STZ-ziekenhuis, maar nog geen lid van de MijnSTZ-omgeving. Registreer je dan hier. Ben je geen lid van STZ, maar wil je toch meer weten over deze innovatie? Neem dan contact op met ons.