Het probleem: het lukt niet voor alle longkankerpatiënten met gemetastaseerde niet-kleincellige longkanker om moleculaire diagnostiek van tumor DNA (tDNA) in biopsie materiaal uit te voeren. Moleculaire informatie over de tumor is belangrijk omdat patiënten met bepaalde mutaties andere, beter werkende behandelingen ontvangen. Daarnaast moeten regelmatig extra biopsieën gedaan worden, om materiaal te kunnen verkrijgen voor tDNA analyse. De gemiddelde doorlooptijd voor moleculaire analyses op tumormateriaal is 14 dagen. 

De oplossing: wij hebben moleculaire testen op bloed ontwikkeld (ctDNA analyse m.b.v. digital droplet PCR) die voor ruim een derde (38%) van de patiënten dezelfde informatie leveren als de analyse van tDNA. De tDNA analyse op biopsie materiaal kan voor deze patiënten achterwege blijven. Het resultaat van een ctDNA analyse is gemiddeld binnen 2 dagen na afname bekend, waar een tDNA analyse gemiddeld 13 dagen duurt. Verder neemt het aantal gevonden mutaties toe (met 15%) en het aantal biopsieën voor verkrijgen van tumor DNA af (13%). Een ctDNA analyse kost ongeveer 5 keer minder dan een tDNA analyse. In Catharina Ziekenhuis krijgt nu iedere nieuwe patiënt eerst een ctDNA test, de tDNA analyse wordt alleen gedaan als de ctDNA test negatief is. Door deze werkwijze wordt met minder biopsieën en tegen gelijke kosten meer medische informatie verkregen en diagnose tijd verkort.  

Het bewijs: het wetenschappelijke bewijs is gepubliceerd in meerdere peer-reviewed artikelen. 

Het bewijs voor de praktische werkzaamheid is dat de ctDNA-eerst strategie nu door 4 ziekenhuizen in de regio Eindhoven wordt gebruikt in de routinezorg. 

Hulp van STZ: voor het verder bekend maken van deze werkwijze en de verspreiding ervan. Het vraagt om scholing van zorgpersoneel, verandering van bestaande zorgprotocollen en regionale samenwerking (concentratie van de DNA-analyses in een laboratorium).